به گزارش حیات، این اطلاعیه در تاریخ ۲۱ مرداد ۱۳۲۹ از دفتر نخست‌وزیری به وزیر دارایی درخصوص خروج پنهانی طلا و نقره توسط یهودیان از ایران به فلسطین و عدم بازرسی دقیق آنها در فرودگاه ارسال شد.

در این سند چنین آمده است: «طبق اطلاع واصله یهودیانی که به‌مقصد فلسطین از ایران خارج می‌شوند طلا و نقره در داخل اثاثیه خود مخفی و از کشور خارج می‌نمایند و در فرودگاه بازرسی دقیق از آنها نمی‌شود.»

در تاریخ ۲۱ مرداد ۱۳۲۹، نخست‌وزیر ایران حاجعلی رزم‌آرا بود؛ او در تاریخ ۵ تیر ۱۳۲۹ با حکم محمدرضا پهلوی به عنوان نخست‌وزیر منصوب شد و تا ۱۷ اسفند ۱۳۲۹ در این مقام باقی ماند، زمانی که توسط یکی از اعضای فداییان اسلام ترور شد. رزم‌آرا یک ژنرال ارتش و رئیس پیشین ستاد ارتش بود و دولت او به دلیل مخالفت با ملی شدن صنعت نفت، با انتقاد شدید ملی‌گرایان و جبهه ملی به رهبری دکتر محمد مصدق مواجه شد.

در آن تاریخ غلامحسین فروهر نیر وزیر دارایی بود که در سال‌های بعد، به سمت‌هایی چون وزیر راه و وزیر کار ارتقا یافت. مخالفت او با ملی‌شدن صنعت نفت و ارائه ایده قرارداد ۵۰-۵۰ در مجلس دوران رزم‌آرا، واکنش گسترده‌ای در بین مردم و رسانه‌ها برانگیخت و منجر به استیضاح او شد. این شکست سیاسی اما پایان فعالیت‌های فروهر نبود. او بعداً به‌عنوان سفیر ایران در سوئد خدمت کرد و بعد از بازگشت، دوباره در دولت حسین علّاء سمت وزارت دارایی را به‌دست گرفت.

اوضاع رژیم صهیونیستی و فلسطین در سال ۱۳۲۹ خورشیدی (۱۹۵۰–۱۹۵۱ میلادی)، در مرحله‌ای حساس و پرتنش پس از شکل‌گیری دولت اسرائیل قرار داشت. دو سال پیش‌تر، در ۱۹۴۸، جنگ اعراب و اسرائیل آغاز شده بود که نتیجه‌اش اعلام موجودیت رژیم صهیونیستی و آتش‌بس موقت بود. این جنگ باعث شد صدها هزار فلسطینی آواره شده و موجی از پناهجویان به کشورهای همسایه (اردن، لبنان، سوریه و مصر) بروند؛ رخدادی که فلسطینیان آن را روز نکبه (فاجعه) می‌نامند.

اسرائیل در سال ۱۹۵۰ قانون «بازگشت» را تصویب کرد که به هر یهودی در جهان حق مهاجرت و شهروندی در اسرائیل می‌داد. این اقدام باعث افزایش مهاجرت یهودیان و تثبیت ساختار جمعیتی جدید شد.

فلسطینیان باقی‌مانده در سرزمین‌های اشغالی تحت حکومت نظامی اسرائیل قرار داشتند و آزادی‌هایشان محدود شده بود. آوارگان در اردوگاه‌های موقت با شرایط سخت زندگی می‌کردند و موضوع «حق بازگشت» به یکی از اصلی‌ترین محورهای مناقشه بدل شد.

به‌طور خلاصه، سال ۱۳۲۹ خورشیدی، سال تلاش رژیم اسرائیل برای تثبیت و تشدید آوارگی فلسطینیان بود؛ جنگ متوقف شده بود اما زخم‌های آن تازه و خون‌ریزی‌ها مستمر بود و درگیری‌های پراکنده مرزی ادامه داشت.

منبع؛ ایرنا